Discipline heb je gewoon. Toch?
De magie van accountability
“Ik ga volgende week beginnen met diëten, maar dit keer écht!”, zomaar een passage van een gesprek dat ik oppik in de trein. Het is exemplarisch voor hoe we omgaan met zelfopgelegde doelen. Het zijn voornemens, vrijblijvende afspraken met onszelf, waarvan we doen alsof ze heel zwaarwegend en dwingend zijn. In de praktijk dwingen we onszelf helemaal niet om onze voornemens waar te maken. De mens is lui, liegt zichzelf voor, en straft de eigen ik liever niet.
Neem bijvoorbeeld fitness. Steevast hebben sportscholen in januari een piek te verwerken in het aantal aanmeldingen, als direct gevolg van goede voornemens voor het nieuwe jaar. En steevast komt de gemiddelde aanmelder er gaandeweg achter dat het meer dan goede voornemens vraagt om ook daadwerkelijk twee keer per week de sportschool binnen te stappen.
En ja, ook al doe ik niet aan fitness, ik snap het wel. Toen ik voor een marathon ging trainen (toen ik 30 werd, dus niet echt origineel, maar het ging langs 15 wijnhuizen, dus wel een mooi verhaal) had ik mijzelf ook voorgenomen om 4 maanden lang 3 keer per week te trainen. Looptraining wel te verstaan. In werkelijkheid verscheen ik aan de start met krap 100 kilometer in de benen en een langste oefenrun van net aan 10 kilometer.
Hoe kon het zo mis gaan? Ik heb immers jarenlang topsport bedreven, drie vier vijf keer per week getraind op het hockeyveld. En sowieso zou ik mijzelf wel “gedisciplineerd” noemen, ook als het om zaken gaat die ik niet per se leuk vind, zoals hardlopen. Of studeren, jarenlang ging ik gedisciplineerd zo om de 2 maanden naar de UB om tentamenstof in mijn kop te stampen. Leuk vond ik dat zeker niet, maar toch wist ik mijn weg naar de bibliotheek prima te vinden. Waarom lukte dat dan wel?
Het antwoord zit verscholen in het fenomeen accountability, oftewel (sociale) controle. Bij hockey werd ik accountable gehouden door mijn teamgenoten, zij zouden het me direct laten weten als ze ontevreden waren met mijn trainingsopkomst. En de consequenties waren ook helder: minder speelminuten in de wedstrijd. Bij studeren ging het eigenlijk niet anders. Een volle studiezaal bleek waanzinnig goed te werken voor mijn studiefocus (blijkt ook uit onderzoek). En voldoendes overbrengen aan het thuisfront werkte goed voor de sfeer bij het kerstdiner.
Terug naar de mensen die fit willen worden in de sportschool maar hopeloos falen. Gelukkig heeft de fitnesswereld voor deze aanzienlijke doelgroep een prachtige oplossing gevonden: de personal trainer. Dé persoon die jou accountable houdt voor je sportieve prestaties. Week in, week uit. Waar brengt ons dat? Dat het afkopen van discipline best een goed idee is. Daar hoef je je ook niet voor te schamen, iedereen doet het. Voor de studie, voor een fit lijf, óf voor een goedlopend bedrijf. Want stel je bent de baas van een startup, wie houdt jou accountable?